İzmir Büyükşehir Belediyesi, mahallî demokrasinin güçlendirilmesi tarafındaki adımlardan biri olarak “Kent Denetçileri” uygulamasını başlattı. İzmir Büyükşehir Belediye Lideri Dr. Cemil Tugay tarafından kamuoyuna tanıtılan proje kapsamında beş bölgede alana inildi. Türkiye’de birinci kere uygulanan ve bu kapsamdaki tek belediye projesi olan çalışma kapsamında yurttaşların yaşadıkları kentte yalnızca gözlemci değil, denetleyici ve karar verici olmasının önü açıldı.
İzmir Büyükşehir Belediyesi tarafından kentte mahallî yönetişim anlayışını güçlendirmek maksadıyla “Kent Denetçileri” uygulaması başlatıldı. İzmir Planlama Ajansı (İZPA) önderliğinde yürütülen yeni programla istekli vatandaşların iştirakçi anlayışla kent idaresine dâhil edilmesi sağlandı. Avrupa Birliği (AB) Projesi IMPETUS kapsamında düzenlenen “Kent Denetçileri” programıyla birlikte şeffaf bir süreç sonrasında seçilen 17 Kent Denetçisi; etraf kirliliği, kentsel hijyen, yeşil alanların korunması üzere kritik bahislerde saha tespitlerine başladı. Birinci etapta Konak, Karşıyaka, Balçova ve Buca’da beş bölgede harekete geçildi. Çalışmaya müracaat yaparak seçilen, 18 yaşını doldurmuş ve en az 6 aydır İzmir’de yaşayan kent denetçileri Kültürpark, Kordon, Hasanağa Bahçesi, Bostanlı ve İnciraltı Kent Ormanı’nda alana indi.
Aşağıdan üste kentsel bilgi üretimi
Projenin fikir grubunda yer alan İzmir Kavram Meslek Yüksek Okulu Mimarlık ve Kent Planlama Kısmı Mimari Onarım Programı Öğretim Üyesi Dr. Pelin Özden “Özgün, inovatif bir proje. Katılımcılığın, yurttaş biliminin ön plana çıktığı bir çalışma. Vatandaşların lokal idare hizmetlerini denetleyebileceği, karar alma sistemlerine etkin iştirak sağlayacağı bir proje. Tarafımıza 2 bin 911 müracaat ulaştı. Açık ve şeffaf bir süreçle birlikte programımızı başlattık. İzmir’deki değerli beş kamusal alan içinde kent denetçiliği kelam konusu olacak. Zabıta İşleri’nden misyonlu amirlerimiz denetiminde çevresel kontrol ve kültürel mirasla ilgili bilgiler toplandı. Bunlar, denetçilerin yaka ve boyunlarında yer alan kameralar tarafından imajlı yahut sesli olarak kayıt altına alındı. Özel tutanakla zabıtayla paylaşıldı. Aşağıdan üste kentsel bilgi üretimi kelam konusu oldu” tabirlerini kullandı.
“Vatandaşın da vazifesini yerine getirmesi gerekiyor”
Projeye katılan Aleyna Polater, “Kenti bir yurttaş olarak denetlemek herkesin istediği bir şey. Bazen aksaklıklar oluyor, bunlar için birebir görüşme istenebiliyor. İzmir Büyükşehir Belediyesi’nde kime ne diyeceğimi, nasıl ilerleyebileceğimi öğrenmek istedim. Nasıl çalışılıyor, nasıl süreç yapılıyor, bunları bilmek istedim. Her şey aslında belediyenin sorumluluğunda değil. Bizim de vatandaşlar olarak üzerimize düşen misyonu yerine getirmemiz gerekiyor. Bu yolda adım attım. Çok hakikat ve hoş bir karar olduğunu düşünüyorum” dedi.
60 yıldır İzmir’de yaşadığını aktaran Şaban Öngören de, “İşimden ötürü çabucak hemen kentin her yerini dolaşıyorum. Gördüğüm sıkıntıların çözülmesi, yetkililere bildirilmesi için bu uygulamayı bekliyordum. Görünce çabucak başvurdum. Vatandaşlar her şeyi belediyeden bekliyorlar. Artık vazife alınca gerekli yerlere ikaz ve bildirimde bulunabileceğiz. Çok yararlı bir çalışma olacağını düşünüyorum. Devam etmesi ve denetçi sayısının çoğalması lazım” diye konuştu.
İzmir için değerli maksatlar belirlendi
Kent Denetçileri uygulaması, Avrupa Birliği (AB) Projesi IMPETUS kapsamında 509 teşebbüs ortasından birinci 20 proje ortasında yer alarak finale kalmıştı. Yurttaş Akademisi-Kamu Denetçileri Programı, İZQ Girişimcilik Merkezi’nde İzmir Büyükşehir Belediye Lideri Dr. Cemil Tugay’ın ev sahipliğinde düzenlenen toplantıyla kamuoyuna tanıtılmış, istekli denetçiler 2 bin 911 müracaat ortasından noter huzurunda kurayla ve mülakatlarla belirlenmişti. Projeyle etraf kirliliği, kentsel hijyen ve yeşil alanların korunması üzere kritik hususların kent denetçilerinin faal iştirakiyle direkt alanda tespit edilmesi hedefleniyor. Kent Denetçileri programı, etraf kirliliği ve iklim değişikliği üzere mevzularda toplumsal farkındalık yaratıyor ve bilgi üretimi sürecini artırıyor. Etraf hakkı ve sağlıklı kentler konusunda farkındalık oluştururken tıpkı vakitte yurttaşları kentsel sürdürülebilirlik konusunda faal aktörler haline getiriyor.
İZPA öncülüğünde başladı
Çalışmada; İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin Zabıta Dairesi Başkanlığı, Kent Tarihi, Tanıtım ve Turizm Dairesi Başkanlığı, Bilgi Süreç Dairesi Başkanlığı, Basın, Yayın ve Halkla Bağlar Dairesi Başkanlığı, Sıhhat İşleri Dairesi Başkanlığı, Park ve Bahçeler Dairesi Başkanlığı, Etraf Muhafaza Dairesi Başkanlığı, Hukuk Müşavirliği, İzmir Kent Kurulu Engelli Meclisi ve Kentsel Adalet ve Eşitlik Şube Müdürlüğü yönetici ve yetkilileri yer aldı. Sağlıklı bir uyumla süreci yürüten üniteler, Türkiye’de bir birinci olan çalışmayı İZPA öncülüğünde başlattı.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı