Kaspersky tarafından gerçekleştirilen yeni bir araştırma, tatil devrinde yapay zekâ kullanımında dikkat alımlı bir dönüşüme işaret ediyor. Yapay zekâ artık sadece alışveriş ya da planlama süreçlerinde kullanılan sağlam bir yardımcı olmaktan çıkıp, duygusal dayanak sunabilen çok istikametli bir dijital yol arkadaşına dönüşmüş durumda. Bu eğilim bilhassa Z ve Y nesli ortasında daha bariz biçimde öne çıkıyor. Lakin Kaspersky uzmanları, yapay zekâya duyulan çok inancın data güvenliği açısından riskler barındırabileceği konusunda uyarıyor.
Yılbaşı tatili öncesinde Kaspersky, Türkiye’deki kullanıcıların tatil hazırlıklarını kolaylaştırmak ve boş vakitlerini daha verimli kıymetlendirmek için yapay zekâ dayanaklı araçlardan nasıl yararlandıklarını ve buna eşlik eden potansiyel siber tehditleri ortaya koymak emeliyle bir araştırma gerçekleştirdi. Araştırma sonuçlarına nazaran, 2025/2026 tatil periyodunda yapay zekâ kullanımı epeyce yaygın. İştirakçilerin %78’i tatil aktivitelerinde yapay zekâyı kullanmayı planladığını belirtiyor. Yapay zekâya en yüksek ilgiyi ise genç kullanıcılar gösteriyor; 18–34 yaş aralığındaki iştirakçilerin %86’sı tatil devrinde yapay zekâdan yararlanmayı düşünüyor.
Araştırmaya nazaran, yapay zekâ kullanıcılarının yarıdan fazlası tatil devrinde tanım aramak (%47) ya da restoran ve konaklama seçeneklerini incelemek (%60) için bu araçlara başvurmayı planlıyor. Bu bulgu, yapay zekânın araştırma süreçlerini kolaylaştırma ve vakit tasarrufu sağlama konusundaki rolünü bir defa daha ortaya koyuyor.
Öte yandan yapay zekâ, bir fikir üretim aracı olarak da kullanıcılar tarafından ağır ilgi görüyor. İştirakçilerin %47’si armağan fikirleri, kutlama teklifleri yahut yılbaşı dekorasyonu konusunda ilham almak için yapay zekâdan dayanak almayı planlıyor. Kullanıcıların %48’i boş vakitlerini nasıl değerlendireceklerine dair fikir üretiminde de yapay zekâya güveniyor. Tatil periyodunda iştirakçilerin %52’si ise alışveriş listeleri oluşturma, en düzgün fırsatları bulma yahut kullanıcı yorumlarını tahlil etme üzere bahislerde yapay zekâyı bir alışveriş asistanı olarak görüyor.
Modern yapay zekâ araçları, tatil alışverişi yapan kullanıcıların sadece birkaç tıklamayla şahsî tercihlerine ve bütçelerine en uygun teklifleri bulmasını mümkün kılıyor. Fakat sohbet botları tarafından sunulan bilgilerin güvenilirliği kıymetli bir tasa kaynağı olmaya devam ediyor. Uzmanlar, yapay zekâ tarafından paylaşılan kontakların tıklanmadan evvel kesinlikle denetim edilmesini öneriyor; çünkü bu irtibatlar berbat gayeli ya da oltalama (phishing) içerikler barındırabilir. Bu riski azaltmak için, yapay zekâ tabanlı oltalama tespit teknolojileriyle güçlendirilmiş bir güvenlik çözümünün kullanılması tavsiye ediliyor.
Yapay zekâ, farklı gereksinimlere karşılık verme ve yeni fikirler üretme kapasitesinin ötesinde, yeni bir rol daha üstlenmiş durumda: duygusal takviye sunan sanal bir yol arkadaşı olmak. Tatil devrinde yapay zekâ kullanan iştirakçilerin %29’u, kendilerini mutsuz hissettiklerinde yapay zekâ ile sohbet etmeyi tercih ettiklerini tabir ediyor. Z ve Y jenerasyonu, yapay zekâ dayanaklı bu cins etkileşimlere en fazla ilgi gösteren yaş kümeleri olarak öne çıkıyor.
Kaspersky Yapay Zekâ Teknoloji Araştırma Merkezi Küme Yöneticisi Vladislav Tushkanov konuyla ilgili şunları söylüyor: “Büyük lisan modelleri süratle geliştikçe, kullanıcılarla daha manalı diyaloglar kurma potansiyelleri de artıyor. Lakin bu sistemlerin, büyük ölçüde internetten toplanan bilgilerle eğitildiğini ve bu nedenle kusurları ve önyargıları tekrar üretebildiğini unutmamak gerekiyor. Yapay zekâdan gelen tekliflere temkinli yaklaşmak ve çok ferdî bilgi paylaşımından kaçınmak son derece önemli.”
Yapay zekâ servisleriyle kurulan bağlantı ferdî ve özel üzere görünse de bu araçların büyük çoğunluğunun ticari şirketler tarafından işletildiğini ve kendilerine ilişkin bilgi toplama ve sürece siyasetlerine sahip olduğunu hatırlamak gerekiyor. Data kapalılığını güçlendirmek için dikkat edilmesi önerilen kimi temel güvenlik adımları şunlardır:
- Bir yapay zekâ aracıyla sohbet etmeye başlamadan evvel saklılık siyasetini kesinlikle inceleyin. Sohbetlerinizin model eğitimi yahut pazarlama gayesiyle kullanılmasını devre dışı bırakma seçeneği olup olmadığını denetim ederek toplanan data ölçüsünü sınırlayın.
- Yapay zekâ sohbet botlarıyla derinlemesine şahsî, kimlik belirleyici yahut finansal bilgiler paylaşmaktan kaçının. Bildirilerinizi, herkese açık bir toplumsal medya paylaşımı yapıyormuş üzere düşünün; mutlak zımnilik varsayımıyla hareket etmeyin.
- Güçlü kapalılık ve güvenlik geçmişine sahip, emniyetli şirketlerin sunduğu yapay zekâ servislerini tercih edin. Data toplamak hedefiyle tasarlanmış anonim yahut bilinmeyen botlardan uzak durun. Makus maksatlı yahut uydurma yapay zekâ botları, dolandırıcılık, kimlik avı yahut şantaj emeliyle ferdî bilgileri ele geçirmeye çalışabilir. Datalarınızı korumak için, muteber olmayan temaslara tıklamayı engelleyen Kaspersky Premium üzere bir güvenlik tahlili kullanın.
*Araştırma, Kaspersky’nin pazar araştırma merkezi tarafından Kasım 2025’te gerçekleştirildi. Arjantin, Şili, Çin, Almanya, Hindistan, Endonezya, İtalya, Malezya, Meksika, Suudi Arabistan, Güney Afrika, İspanya, Türkiye, Birleşik Krallık ve Birleşik Arap Emirlikleri’nden toplam 3.000 kişi çalışmaya katıldı.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı