Profesyonel Futbolcular Derneği (FIFPRO), memleketler arası düzeydeki futbolcuların çok fazla maça çıkarıldığını ve kâfi dinlenme müddetlerinin sağlanmadığını ortaya koyan kapsamlı bir rapor yayımladı. Raporda, ağır maç temposunun oyuncu sıhhatini tehdit edecek boyutlara ulaştığı, sakatlık riskini artırdığı ve bilhassa uzun seyahatlerin yükü daha da ağırlaştırdığı vurgulandı.
KULÜPLERARASI DÜNYA KUPASI VE TAKVİMİN KRİZİ
FIFPRO’nun Football Benchmark iş birliğiyle yayımladığı yıllık Oyuncu İş Yükü İzleme Raporuna nazaran, bilhassa FIFA Kulüpler Dünya Kupası’na lig dönemi sonrası katılan oyuncular kâfi tatil ve hazırlık devri bulamıyor. Örneğin şampiyon Chelsea oyuncuları yalnızca 13 gün, finaldeki rakip Paris Saint-Germain oyuncuları ise sadece 7 gün hazırlık yapabildi. Uzmanlara nazaran futbolcuların en az 28 gün tatil ve 28 gün hazırlık kampı geçirmesi gerekiyor.
FIFPRO yönetim kurulu üyesi Maheta Molango şu sözleri kullandı: “Bu rapor futbolda neler yaşandığının delilidir. Oyuncular ya sakatlanıyor ya da kapasitelerinin altında performans göstermek zorunda kalıyor zira hudutlarına kadar zorlanıyorlar.”
VERİLER VE SIHHAT RİSKLERİ
“Aşırı Çalışma ve Yetersiz Muhafaza: Oyuncu Sıhhati ve Performans Etkisi” başlıklı 2024/25 raporu, FIFPRO’nun oyuncu iş yükü platformunda takip edilen 1.500 futbolcunun datalarını içeriyor. Çalışma, kulüp ve ulusal gruplarda misyon yapan 70 tıp ve performans uzmanının teklifleriyle karşılaştırıldı. Birinci defa çok sıcakların da performans ve sıhhat üzerindeki tesiri incelendi.
EURO 2024 oyuncularının yalnızca %14’ü, Copa America’da forma giyenlerin ise sadece %9’u 28 günlük tavsiye edilen tatil müddetini geçirebildi. Hazırlık periyotlarında de tablo emsal: EURO sonrası futbolcuların yalnızca %15’i, Copa America sonrası ise sırf %4’ü kâfi hazırlık yaptı.
FIFPRO Yüksek Performans İstişare Ağı Lideri Dr. Darren Burgess, diğer sporlardan örnek vererek şu uyarıyı yaptı: “Basketbolda NBA oyuncuları 14 hafta, beyzbolda ise 15 hafta tatil yapıyor. Futbolda en az 28 günlük tatil ve birebir müddette hazırlık devri verilmezse, en güzel ihtimalle performans düşer, en berbat ihtimalle önemli sakatlıklar ortaya çıkar.”
YOĞUN FİKSTÜR VE SEYAHAT
Bilimsel araştırmalar, haftada iki maçı aşan ağır temponun futbolun tabiatında var olan riskleri çok daha tehlikeli bir hale getirdiğini gösteriyor. Geçen dönem 50’den fazla maça çıkan birtakım futbolcular şunlardı:
Real Madrid: Federico Valverde, Luka Modric
Barcelona: Pedri, Raphinha
Atletico Madrid: Julian Alvarez
Bayern Münih: Min-Jae Kim
Arjantinli Enzo Fernandez, geçen dönem 29 seyahatte 149 bin kilometre kat etti ve toplamda 195 saat uçuş yaptı. Yeni Zelanda kaptanı Chris Wood, “Vücudu toparlamak için en az dinlenme kural. Uzun vadede sıhhatimizi korumak istiyorsak bu süreç garanti altına alınmalı” tabirlerini kullandı.
GENÇ OYUNCULAR DAHA BÜYÜK TEHLİKE ALTINDA
Raporda, bilhassa 18 yaş altı oyuncular için özel müdafaa gerekliliğine dikkat çekildi. Lakin örnekler bunun göz gerisi edildiğini gösteriyor: 18 yaşına yeni giren Lamine Yamal şimdiden 130 maç oynadı. Tottenham ve İngiltere U21 grubunda vazife yapan Archie Gray ise 19 yaşına girmeden evvel 80 takım seçimine dahil oldu.
Dr. Burgess, genç futbolcuların kemik ve tendon gelişimlerinin hassas olduğuna değinerek şunları söyledi: “Yetersiz dinlenme, çok koşu yükü ve sık maç temposu uzun vadede yapısal hasara yol açabilir. Ayrıyeten ruhsal baskının da hafife alınmaması gerekiyor.”