Adabı muaşeret, toplumda saygılı, nazik ve düzgün bir biçimde bağlantılar kurmayı sağlayan, klâsik ve kültürel normlarla belirlenen bir dizi davranış kuralıdır. Bu kurallar, bireylerin bir ortada yaşarken birbirlerine hürmet göstermelerini ve toplumsal bağların nizamlı, huzurlu bir formda ilerlemesini sağlar.
Adabı muaşeret, yalnızca günlük hayatı kolaylaştırmakla kalmaz, birebir vakitte şahsî imajı ve toplumsal algıyı da güçlendirir.
Adabı Muaşeret Kurallarının Ayrıntılı İncelenmesi
1. Selamlaşma ve Tanışma Kuralları
Selamlaşma: Birisiyle karşılaştığınızda, göz teması kurarak ve gülümseyerek selamlaşmak, temel bir adabı muaşeret kuralıdır. El sıkışırken nazik, fakat sağlam bir tutuş tercih edilmelidir.
Tanışma: Tanışırken isminizi ve kendinizi kısa ve net bir halde tanıtmalısınız. Karşınızdaki bireye yanlışsız bir biçimde hitap etmek, saygılı bir başlangıç yapmanızı sağlar.
2. Konuşma Sırasında Dikkat Edilmesi Gerekenler
Nazik Lisan Kullanımı: Bağlantıda kullandığınız lisan, öteki bireylere duyduğunuz saygıyı gösterir. Kaba kelamlar yahut argo lisan kullanmaktan kaçınmak, adabı muaşeretin kıymetli bir kesimidir.
Başkasını Kesmemek: Karşınızdaki kişi konuşurken kelamını kesmek, yalnızca saygısızlık değil, birebir vakitte dinleme maharetlerinizi de olumsuz tesirler. Konuşmayı sabırla beklemek, dikkatli dinlemek değerlidir.
Yüksek Sesle Konuşmamak: Ortamın gerektirdiği formda ses tonunuzu ayarlamak değerlidir. Konuşurken çok yüksek sesle konuşmaktan kaçının.
3. Yemek Yeme ve Masada Davranış Kuralları
Masaya Oturma: Yemek masasında otururken sırtınızı dik tutmak ve düzgün bir formda oturmak gereklidir. Ayaklarınızı masaya koymak, saygısız bir davranış olarak kabul edilir.
Çatal-Bıçak Kullanımı: Çatal ve bıçak kullanırken, her vakit sağ elinizi kullanmalısınız. Çatalı ve bıçağı dikkatli ve düzgün bir biçimde tutarak yemek yemek gerekir.
Yavaş ve Tertipli Yemek Yeme: Süratli yemek yemek, hem sıhhat hem de toplumsal açıdan beğenilen bir davranış değildir. Yavaş yemek yemek ve öbür konuklarla sohbet etmek, adabı muaşeret kuralları ortasında yer alır.
4. Ziyaret ve Misafirlik Kuralları
Ziyaret Vakti: Konuğa konutta yahut dışarıda vakit ayırmadan evvel, evvelden randevu almak, ziyaretin daha nizamlı ve saygılı olmasını sağlar.
Giyecek Tercihi: Birine misafirliğe giderken, o kişinin meskeninde rahat olabileceğiniz kıyafetleri tercih etmek değerlidir.
Misafire Hürmet Gösterme: Konuk olduğunuz yerde, mesken sahibi ile ortak kararlar almak, sohbete katılmak, yemek öncesi ve sonrası mesken sahibine teşekkür etmek de değerli adabı muaşeret kurallarındandır.
5. Özel Alan ve Mahremiyet Kurallarına Saygı
Mahremiyet: Her bireyin ferdî alanına ve özel hayatına hürmet göstermek, adabı muaşeretin temel prensiplerindendir. Karşınızdaki şahsa gereksiz sorular sormaktan kaçının.
İzin İstemek: Özel alanları ihlal etmemek ve diğerlerinin müsaadesi olmadan ferdî eşyalara dokunmamak gerekir.
6. Telefon ve Dijital Bağlantıda Adap
Telefon Kullanımı: Telefonla konuşurken yüksek sesle konuşmaktan kaçının ve ekseriyetle kamuya açık alanlarda cep telefonunu kullanmamaya ihtimam gösterin.
Mesajlaşma: Dijital bağlantıda kısa, net ve saygılı bildiriler göndermek kıymetlidir. Emojiler ve kısaltmalar kullanırken dikkatli olunmalıdır.
7. Toplumsal Ortamlarda Davranış Kuralları
Toplum İçinde Saygılı Davranış: Toplum içinde yüksek sesle gülmek, bağırmak ya da dikkat cazibeli davranışlar sergilemek yerine, daha sakin ve saygılı bir tavır sergilemek, adabı muaşeretin değerli kuralları ortasındadır.
Diğer İnsanların Alanına Hürmet: Toplumsal ortamda oburlarının konuşmalarını dinlerken, onlara odaklanmak ve kendi konuşmalarınızı diğerlerinin üstüne çıkarmamak gerekir.
8. Hediyeleşme ve Davet Kuralları
Hediye Seçimi: Armağanınızı alırken karşınızdaki kişinin beğenilerine ve gereksinimine dikkat edin. Hediyeyi verirken nazik bir halde teşekkür etmek de kıymetli bir adımdır.
Davetlere Katılmak: Davet edildiğiniz vakit, onurlandırmak hedefiyle vaktinde gitmeli ve gittiğinizde konut sahibine teşekkür etmeyi unutmamalısınız.