E-ticaret yasası değişikliği geçen yıl yaz aylarında TBMM’den geçti. Yasanın iptali için CHP geçen eylül ayında Anayasa Mahkemesi’ne başvurdu. Yürürlük tarihi 1 Ocak 2023 olan yasaya ilişkin bu süreç içinde Cumhuriyet dahil sağdan sola hemen hemen tüm gazete ve portalda çeşitli eleştirel haberler yayımlandı.
KONU EDİLEN HABERLER
Cumhuriyet’e yöneltilen saldırılarda “parayla haber yaptılar” savına konu edilen haberlerin kimilerinin başlıkları şöyle:
- Öncel: E-Ticaret Yasası maliyetleri artıracak
- “Elektronik ticarette kantarın topuzunu kaçırmamak gerekli”
- E-Ticaret Yasası esnafı vuracak.
- Emlakta tekel tartışması.
- Kartlar yeniden dağıtılacak.
- “Yeni yasa herkesi mağdur edecek”
Bu haberlerin içeriğine bakıldığında, daha çok sektör temsilcileri ve akademisyenlerin de aralarında bulunduğu kimi uzmanların e-ticaret yasasının getirdikleri ve götürdüklerine ilişkin görüşlerine yer verilmiş olduğu görülüyor.
Örneğin, “Emlakta tekel tartışması” başlıklı haberde İstanbul Emlakçılar Odası Başkanı Nizamettin Aşa, e-ticaret yasasının çıktığı gün ilan fiyatlarına yüzde 20 zam geldiğinden yakınıyor.
“Yeni yasa herkesi mağdur edecek” başlıklı haberde de giyim sektöründe şirket sahibi olan Kerim Olcay, e-ticaretten satış yaptıklarını dile getirip işçi çıkarmak zorunda kalacaklarını aktarıyor.
“Kendi markasını satamayacak” başlıklı haberde de Bilgi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Kerem Cem Şanlı’nın görüşlerine yer veriliyor. Şanlı, yasa ile ilgili e-ticaret platformunun kendi markasını satamayacağını belirtiyor.
Cumhuriyet’in yaptığı bu haberlere benzer haberler aynı süreç içinde diğer gazete ve yayın organlarında da yayımlanmış bulunuyor.
‘OLUMSUZ ETKİLENECEK’
Örneğin, Türkiye gazetesi yazarı Cem Küçük, 11 Kasım 2022 tarihli yazısını bu konuya ayırıyor ve şöyle diyor:
“Yeni e-ticaret kanununun özellikle yabancı sermaye girişi ve küçük esnafın geleceğini olumsuz etkileyebilecek hususları var. Onlara tek tek değinmek lazım.
Bir kere lisans ücretlerine bir oran getiriyor ve bu oran bazı siteleri bitirebilir. Tabii bu lisans ücretleri nasıl belirlenmiş ve kriteri ne belli değil. Bunun izah edilmesi lazım. Lisans ücretlerinin emsali görülmemiş oranları var ve bunun mantığı da yok. İndirim kotasıyla ilgili düzenleme var.
Kafana göre indirim yapamazsın. Bu da enflasyon ile mücadelenin aleyhine. Halbuki serbest piyasada indirim tüketicinin lehinedir. Yeni çıkan yasa bunu engelliyor. Ticaret Bakanlığı, Rekabet Kurumu’nun, Marka ve Patent Kurumu’nun yetkilerini alması da iyi değil.”
Hürriyet, 21 Temmuz 2022 tarihli haberinde öğretim görevlisi Dr. İsmail Kızılbay’ın e-ticaret platformlarının çok kıymetli şirketler olduğuna değinerek “Bunlar çok kıymetli şirketler. Bu şirketler sanki yanlış bir iş yapıyormuş gibi bir anda müdahale ederek hizaya sokmaya çalışmak iletişim açısından yanlış” dediğine yer veriyor.
Milliyet, 18 Temmuz 2022 tarihli haberinde yeni e-ticaret yasasının istihdam ve yatırımı olumsuz etkilediği vurgulanıyor.
Habertürk’ün 18 Ekim 2022 tarihli haberinde “e-ticarette düzenlemelerinde yükümlülükler yoruma açık” başlığı bulunuyor.
‘ALTÜST EDECEK’
Bloomberg’de 8 Ekim 2022’deki Güntay Şimşek imzalı yazıda, “E-Ticaret Kanunu her şeyi altüst edecek” deniyor ve “e-Ticaret Kanunu’nda yapılan değişikliklerle dünyanın hiçbir yerinde olmayan uygulamalar getiriliyor” yorumu yapılıyor.
Habertürk’te 30 Kasım 2022 tarihinde, Birleşmiş Markalar Derneği Başkanı Sinan Öncel ile konuşularak yapılan haber “E-Ticaret Yasası KOBİ’lere ilave maliyetler getirebilir” başlığını taşıyor.
SEKTÖRE BOMBA
Halk TV yazarı Barış Soydan da 26 Ekim 2022’de yayımlanan köşesinde yeni e-ticaret yasasının tüketiciler için daha pahalı indirimler anlamına geleceğini yazdı. Yasanın ilan reklam gelirleriyle yaşayan medyayı da zora sokacağını kaydeden Soydan, yasa çerçevesinde tekellerin ve oligopollerin engellenmesine ilişkin bir düzenleme olmadığına da dikkat çekti.
Ekonomim gazetesinin 24 Ekim 2022 tarihli “Yeni Rekabet Kanunu e-ticareti frenleyecek” başlıklı haberinin girişi ise şöyle: “E-Ticaret Kanunu’ndan sonra bir de Rekabet Kanunu değişikliği taslağı sektöre bomba gibi düştü.”