Yapay zeka (YZ) çağının tesirleri her geçen gün daha fazla hissedilirken, 2025’in bu alanda çığır açan bir yıl olması bekleniyor. Dell Technologies CTO’su John Roese, yapay zekanın sadece iş modellerini değil, bireylerin maharet ve meslek haritalarını da kökten değiştirdiğini belirtiyor. Roese, “Yapay zeka temelli iş modelleri, çalışanların hünerlerini daima geliştirmesini zarurî hale getiriyor. Mevcut roller tekrar tanımlanırken, daha evvel var olmayan meslekler hayatımıza giriyor. Bu nedenle, kurumlar birer öğrenme platformu üzere hareket etmeli ve insan kaynağını yapay zeka çağına uygun niteliklerle donatmaya odaklanmalı” diyor.
2025’te yapay zeka, klâsik hünerlerle yetinmenin mümkün olmadığı bir dünya yaratırken, iş dünyasında rekabetin ve inovasyonun merkezinde yapay zekayla güçlendirilmiş insan marifetlerinin yer alacağına vurgu yapan Roose, 2025 yılı öngörülerini şöyle sıralıyor:
Agentik Yapay Zeka Çağı Başlıyor
2025 yılının öne çıkan kavramlarından biri “agentik yapay zeka” olacak. Agentik yapay zeka mimarileri, üretken yapay zeka (GenAI) araçlarının gelişimiyle şekilleniyor ve beşerle yapay zeka etkileşiminde yeni bir devir başlatıyor. Sanal asistanlar ve sohbet robotları (chatbot) üzere birinci örneklerini gördüğümüz bu yapılar, 2025’te doğal lisanda irtibat kurabilen, etraflarıyla etkileşim halinde çalışabilen ve takım içinde vazife paylaşımı yapabilen yeni jenerasyon yapay zeka casusları olarak karşımıza çıkacak.
Bu casuslar, yazılım geliştirme, kod inceleme, altyapı idaresi, iş planlama ve siber güvenlik üzere özel alanlarda optimize edilecek. Artan karmaşıklık, agentik mimarilerle tasarlanmış çoklu casus sistemlerini gerektirecek. Şirketlerin bu dönüşümden en yeterli biçimde faydalanabilmesi için data merkezlerinden uç ünitelere kadar tüm altyapılarını bu yeni yapay zeka sistemlerine uygun hale getirmesi gerekiyor. Bu dönüşüm, yapay zekanın iş yükünü inançlı ve sürdürülebilir bir formda tüm bilgi teknolojileri altyapısına (BT) yaymayı sağlayacak.
Kurumsal Yapay Zeka Konsept Olmaktan Çıkıyor
Kuruluşlar, yapay zekayı bir fikir olmaktan çıkararak iş süreçlerine entegre etmeye odaklanıyor. Kurumsal yapay zeka, işletmelerin en kritik alanlarında verimliliği artırmayı hedefleyen stratejik bir yaklaşım olarak öne çıkıyor. Bu süreçte işletmelerin, “Hangi sorunu çözmeye çalışıyorum?” ve “Bu sorunu nasıl çözerim?” üzere sorulara cevap araması gerekiyor.
Rastgele araçlarla yapılan bağımsız yapay zeka projeleri ekseriyetle ölçeklenemez. Bu nedenle kuruluşlara, tekrar tekrar kullanılabilecek yapay zeka altyapıları tasarlamaya odaklanmalarını öneriyoruz. Bu altyapılar, öncelikle kritik meseleleri çözmek için geliştirilebilir ve gelecekte karşılaşılacak tüm yapay zeka sorunları için temel oluşturabilir.
Dell Technologies olarak öncelikli alanlarımız ortasında global tedarik zinciri, hizmet kapasitesi, satış süreçleri ve Ar-Ge yatırımları yer alıyor. Bu alanlara yapılan yatırımların getirisi, başka alanlara kıyasla çok daha yüksek. Örneğin, satış grupları için müşteri toplantısı öncesinde içerik toplama sürecini hızlandırmak maksadıyla üretken yapay zeka (GenAI) kullanılabilir. Bu sayede takımlar, daha fazla müşteriye odaklanabilir ve gelir artışı sağlanabilir.
2025 yılında kuruluşlar, yapay zeka (YZ) araçlarını özel altyapılarına entegre ederek bilgi modernizasyonunu hızlandıracak ve “veri ağ yapısı” (data mesh) üzere yenilikçi tahlillerden faydalanacak. Dell AI Factory ile son bir yılda kaydedilen ilerlemeler, bu altyapıların benimsenmesini ve uygulanmasını daha erişilebilir hale getirdi. Bu sayede net, tekrarlanabilir sistemler ve anahtar teslim, düzgün tanımlanmış YZ platformları, kurumsal yapay zekayı daha pratik ve faal bir formda hayata geçirme imkânı sunuyor.
Egemen Yapay Zeka, Ulusal Stratejilerin Merkezinde Yer Alacak
Egemen yapay zeka (Sovereign AI), ülkelerin kendi altyapılarını ve datalarını kullanarak yapay zeka uygulamalarında bedel ve farklılık yaratma kabiliyetini söz ediyor. Bu kavram, mahallî kültüre, lisana ve fikri mülkiyet haklarına uygun ekosistemler oluşturmayı hedefliyor. Data güvenliğinin öncelikli hale geldiği bu devirde, giderek daha fazla ülke, hükümran yapay zeka stratejilerine odaklanarak kamu ve özel kesim arasında güçlü iş birliği modelleri geliştiriyor.
Bazı ülkeler, sadece hükümete özel yapay zeka sistemleri oluşturmak yerine, hem kamu hem de mahallî özel kesime hizmet verebilecek ulusal yapay zeka platformları oluşturuyor. Bu platformlar, süreç gücüne ve data kapasitesine erişim sağlarken, geniş bir kullanıcı kitlesine hitap edebiliyor. Öbür ülkeler ise, hükümetlerin yeni altyapılar kurmasına gerek kalmadan, özel sektörle iş birliği içinde modernizasyonu teşvik eden ulusal stratejiler geliştiriyor.
Egemen yapay zeka, ülkelerin kritik altyapıları muhafazasına, ekonomik büyümeyi hızlandırmasına ve global rekabet gücünü artırmasına imkan tanıyor. Yapay zekanın geliştirilmesini teşvik ederek benimsenme suratını artıran bu yaklaşım, altyapı, bilgi idaresi, yetenek geliştirme ve ekosistem inşası üzere alanlarda artan yatırımları beraberinde getiriyor. Bu eğilimin önümüzdeki yıllarda hızlanarak devam etmesi bekleniyor.
Egemen yapay zeka stratejileri, uluslara dijital dönüşümde daha fazla denetim ve esneklik sağlarken, yapay zekanın potansiyelinden azamî ölçüde faydalanma fırsatı sunuyor.
Yapay Zeka ve Yükselen Teknolojiler Bütünleşiyor
Yapay zekanın (YZ) gerçek gücü, öteki yükselen teknolojilerle birleşiminden doğuyor. Tek başına dönüştürücü bir güç olan yapay zeka, kuantum hesaplama, akıllı uç (intelligent edge), Zero Trust güvenlik mimarisi, 6G teknolojileri ve dijital ikizler üzere yenilikçi tahlillerle entegre edildiğinde tesirini katlayarak artırıyor. Bu sinerji, inovasyona açık bir ortam oluştururken mevcut meselelerin tahlili için yeni fırsatlar yaratıyor.
Kuantum hesaplamayla yapay zekanın iş birliği, klasik hesaplama prosedürlerinin yetersiz kaldığı alanlarda, karmaşık gereç bilimi, ilaç keşfi ve optimizasyon sorunları üzere mevzularda yeni bir devir başlatacak. Bu iş birliği sayesinde birçok kesimde yapay zekanın ölçeklenmesi hızlanacak ve daha evvel mümkün olmayan tahliller hayata geçirilebilecek.
Yapay zeka ve telekomünikasyonun entegrasyonu, hücresel ağların işleyiş biçimini kökten değiştirecek. Spektrum optimizasyonu üzere temel ögeleri dönüştürerek, daha süratli ve verimli ağlar oluşturulmasına imkan tanıyacak. Yapay zekanın bilgisayar dünyasındaki etkisiyse şimdiden görülmeye başlandı. YZ takviyeli bilgisayarlar, artık yalnızca istemci aygıtlar olarak değil, uçtan uca YZ altyapısının ayrılmaz bir kesimi olarak konumlanıyor. Agentik yapılar sayesinde, yapay zeka casuslarının data merkezlerinden uç ünitelere yahut YZ dayanaklı bilgisayarlara taşınması bekleniyor.
Zero Trust güvenlik mimarisi ve yapay zeka da kesişim noktasında bulunuyor. Zero Trust, daha inançlı bir dijital dünya için en tesirli tahlili sunarken, eski IT altyapılarında uygulanması epeyce sıkıntı. Buna karşılık, yapay zeka altyapısı sıfırdan (greenfield) inşa ediliyor ve bu süreçte varsayılan olarak Zero Trust mimarisi benimsenecek. Bu yaklaşım, yapay zeka fabrikalarında optimal güvenliği sağlamak ismine değerli bir adım olacak. Yapay zekanın giderek artan kritik değeri düşünüldüğünde, bu gelişmeler sırf şirketler için değil, toplumlar için de büyük bir kazanım.
Yapay zeka, başka yükselen teknolojilerle birleşerek inovasyonun sonlarını genişletiyor ve yeni tahliller için fırsatlar sunuyor. Bu teknolojilerin sinerjisi, iş dünyasında ve ferdî kullanımda yeni bir çağı şekillendirecek. 2025’te yapay zeka ve yükselen teknolojiler ortasındaki bu bağın daha da güçlenmesi bekleniyor.
Yapay Zeka Herkes İçin Temel Bir Marifet Haline Geliyor
Yapay zeka (YZ), mesleklerin ve kesimlerin vazgeçilmez bir modülü haline gelerek iş dünyasında esaslı değişiklikler yaratacak. Tıpkı evvelki teknolojik dönüşümlerde olduğu üzere, birtakım rutin misyonlar azalırken, yazılım bestekarları, YZ içerik editörleri ve sufle mühendisleri (prompt engineers) üzere yepisyeni iş kolları ortaya çıkacak.
Bilgi Teknolojileri (BT) önderlerinin yüzde 72’si, YZ becerilerindeki eksikliği kritik bir açık olarak pahalandırıyor. Bu nedenle, tertiplerin çalışanlarının yapay zeka marifetlerini geliştirmek için önemli yatırımlar yapması gerekecek. Yapay zeka, birçok misyonu otonom halde tamamlarken, insanların stratejik karar alma süreçlerinde daha fazla rol üstlenmesi bekleniyor. Bu durum, profesyonellerin karmaşık sorun çözme, eleştirel düşünme ve liderlik üzere daha üst seviye sorumluluklara odaklanmasını sağlayacak.
Yapay zekanın iş dünyasında yaygınlaşmasıyla birlikte yalnızca ortadan kalkan meslekler değil, tıpkı vakitte yapay zeka uygulamalarını yönlendiren, şekillendiren ve liderlik eden yeni roller de paha kazanacak. YZ takviyeli işletmeler, insan-makine iş birliğinden yararlanarak inovasyonun sonlarını genişletecek ve geleceğin iş dünyasına istikamet verecek.
Teknolojinin Büyük Evrimi Yapay Zeka Olacak
Tıpkı Büyük Patlama’nın galaksi ve yıldızların oluşumuna taban hazırlaması üzere, yapay zekanın süratli büyümesi de yeni fırsatlar, sanayiler ve ömür biçimleri yaratıyor. 2025’e yanlışsız ilerlerken, kurumsal yapay zeka kullanımının büyük bir ivme kazanacağını öngörüyoruz. Daha gelişmiş süreçler, daha aktif araçlar ve daha güçlü bir ekosistem şekilleniyor.
Dell olarak, birinci yapay zeka projelerimizi ölçeklendirerek yatırım getirisinin (ROI) gerçekliğini ortaya koyduk ve bu muvaffakiyet, öteki kurumsal ekosistemlerin de süratle birebir yolu takip edeceğini gösteriyor.
Bilgi Teknolojileri Yöneticileri (CIO’lar) için yapay zekanın sunduğu fırsatları anlamak ve bu değişime ahenk sağlamak büyük bir ehemmiyet taşıyor. Tertiplerin, yapay zeka yetkinliğini artırmak, yetenek geliştirme yatırımlarına öncelik vermek ve teknolojik ihtilalin ön saflarında yer almak için yenilikçi tahliller araması gerekiyor.
Gelecek, yapay zekanın gücünü stratejik bir avantaj olarak kullananların olacak. İster bir iş lideri, ister teknoloji tutkunu ya da yenilikçi olun, harekete geçme vakti artık. Yapay zekanın tesiri, derin ve kapsamlı olacak; bu dönüşüme ahenk sağlayanlar, geleceğin kazananları ortasında yer alacak.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı